Çalışma izni, Türkiye Cumhuriyeti’nde bulunup çalışmak isteyen her yabancının, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına başvurarak edinmesi gereken, yabancıya Türkiye’de çalışma ve ikamet hakkı veren bir belgedir. Çalışma izni olmayan bir yabancının Türkiye’de herhangi bir şekilde çalışması yasal değildir ve yaptırıma tabidir.
Çalışma izni Süreli, Süresiz ve Bağımsız olarak düzenlenebilmektedir.
Çalışma izin başvurusu olumlu değerlendirilen yabancıya, iş veya hizmet sözleşmesinin süresini aşmamak koşuluyla, gerçek veya tüzel kişiye ya da kamu kurum veya kuruluşuna ait belirli bir iş yerinde veya bunların aynı iş kolundaki iş yerlerinde belirli bir işte çalışmak şartıyla, ilk başvuruda en fazla bir yıl süreli çalışma izni verilmektedir.
Türkiye’de uzun dönem ikamet izni veya en az sekiz yıl kanuni çalışma izni olan yabancılar süresiz çalışma iznine başvurabilmektedir. Ancak, yabancının başvuru şartlarını taşıması yabancıya mutlak hak sağlamamaktadır.
Süresiz çalışma izni olan yabancı, özel kanunlardaki düzenlemeler hariç, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili mevzuat hükümlerine tabi olmak şartıyla, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanmaktadır.
Profesyonel meslek mensubu yabancılara, diğer kanunlarda belirtilen özel şartların sağlanması kaydıyla bağımsız çalışma izni verilmekte ve süreli olarak düzenlenmektedir.
Bağımsız çalışma izninin uluslararası iş gücü politikası doğrultusunda değerlendirilmesinde, yabancının; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi, yabancı, şirket ortağı ise sermaye payı ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri doğrultusunda Bakanlıkça belirlenecek diğer hususlar dikkate alınmaktadır.
Çalışma izni başvuruları yurt içinden veya yurt dışından yapılabilmektedir. Başvuru süreçleri yurt içi ve yurt dışından yapılmasına göre farklılık göstermektedir.
Çalışma İzni Başvuru Süreci
Çalışma izni başvuruları E-İzin sisteminden yapılmaktadır.
(https://ecalismaizni.csgb.gov.tr/eizin) Bütün başvurularda yabancıların pasaport, fotoğraf ve iş sözleşmesi örneği gereklidir.
Başvuru türlerine göre gerekli belgeler aşağıda yer almaktadır:
1. Yurt İçi Başvuru
Yurt içinde bulunan yabancıların çalışma izni alabilmesi için, Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünce uygun görülen yabancılar hariç olmak kaydıyla en az altı ay süreli ikamet iznine sahip olması gerekmektedir. Yabancı için çalışma izni başvurusu işvereni tarafından gerçekleştirilmelidir.
İstenen Belgeler
• İşveren ve yabancı tarafından imzalanmış iş sözleşmesi. (Bu belge taratılarak elektronik başvuru esnasında sisteme yüklenecektir.)
• Pasaport sureti. (Pasaportun Latin harfleri ile yazılı olmadığı durumlarda yeminli tercüman veya resmi makamlarca onaylı çevirisi de başvuruya eklenecektir. Bu belge taratılarak elektronik başvuru esnasında sisteme yüklenecektir.)
Önemli Not: 6458 sayılı Kanunun 23. maddesi uyarınca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca talebi uygun bulunan yabancılara verilecek çalışma izinleri, pasaport geçerlilik tarihinden 60 gün öncesinin tarihini aşmayacak şekilde düzenlenmektedir.
• Türkçe tercümesi yeminli tercüman veya resmi makamlarca onaylı diploma veya geçici mezuniyet belgesi sureti, taratılarak başvuru esnasında sisteme yüklenecektir.
* Ev hizmetlerinde diploma ibrazı zorunlu olmayıp bitirilen en son okula ilişkin beyan yeterlidir.
• Kuruluşun en son sermaye ve ortaklık yapısını gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi.
• Son yıla ait, vergi dairesi veya yeminli mali müşavir onaylı bilanço ve kar/zarar tablosu.
• Çalışma izni süre uzatma başvurusu, çalışma izni süresinin dolmasına 60 gün kalmasından itibaren ve her halükârda çalışma izni süresi dolmadan önce sistem üzerinden yapılmaktadır. Bu süre dolduktan sonra yapılan uzatma başvuruları reddedilmektedir.
• Uzatma başvurusu olumlu değerlendirilen yabancının çalışma izin süresi, aynı işverene bağlı olarak ilk süre uzatma başvurusunda en çok iki yıl, sonraki süre uzatma başvurularında ise en çok üç yıla kadar düzenlenmektedir. Farklı bir işverene bağlı çalışmak üzere yapılan başvurular ise ilk başvuru usul ve esaslarına tabi olarak değerlendirilmektedir.
• Adına çalışma izni süre uzatma başvurusu yapılan yabancı, izin süresinin sona erdiği tarihten itibaren başvurunun değerlendirilmesi süresince ve her halükârda 90 günü geçmemek ve yapılan iş ile çalışılan iş yerinin değişmemesi kaydıyla çalışmaya devam edebilmektedir. Bu süre boyunca yabancının ve işverenin çalışma izninden doğan hak ve yükümlülükleri aynı şekilde devam etmektedir. Çalışma izni süre uzatma başvurusunun olumlu değerlendirilmesi halinde, yeni düzenlenen çalışma izni, önceki sürenin sona erdiği günü takip eden gün itibarıyla başlamaktadır.
• Çalışma izni süreçlerine ilişkin detaylı bilgi için:
Çalışma İzin Değerlendirme Sürecinde Gerekli Bilgi ve Belgeler Nelerdir?
Çalışma izin başvuruları genel olarak yabancıların ilgili Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliklerine çalışma izni ve vizesi başvurusu yapmaları şeklinde başlar. Ancak Türkiye’de bulunan yabancının geçerliliği devam eden en az 6 ay süreli ikamet izni varsa çalışma izin başvurusu yurtiçi başvuru olarak yapılabilir. İstenilen belgeler e-izin otomasyon sistemi üzerinden çevrimiçi gönderilecektir.
· İşveren ve yabancı tarafından imzalanmış iş sözleşmesi. (Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak çevrimiçi gönderilecektir.)
· Pasaport sureti. (Pasaport’un Latin harfleri ile yazılı olmadığı durumlarda yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı çevirisi de başvuruya eklenecektir.) (Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak çevrimiçi gönderilecektir.) Önemli Not: 6458 sayılı Kanunun 23. maddesi uyarınca, Bakanlığımızca talebi uygun bulunan yabancılara verilecek çalışma izinleri pasaport bitim tarihinden altmış gün önceki tarihi aşmayacak şekilde düzenlenmektedir. Ayrıca çalışma izni başvuru tarihi itibariyle altmış günden az süreli pasaport ve pasaport yerine geçen belgeyle yapılan çalışma izin başvuruları işleme alınmamaktadır.
· Türkçe tercümesi yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı Diploma veya Geçici Mezuniyet Belgesi sureti, bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak çevrimiçi olarak gönderilecektir. Mesleki hizmetler kapsamında çalışacak yabancılar ile Bakanlığımızın gerekli gördüğü mesleklerde çalışacak yabancılar için diploma zorunludur. Ev hizmetlerinde diploma ibrazı zorunlu olmayıp, bitirilen en son okula ilişkin beyan yeterlidir.
· Kuruluşun en son sermaye ve ortaklık yapısını gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi.
· Son yıla ait, vergi dairesi veya yeminli mali müşavir onaylı bilanço ve kar/zarar tablosu.
Eğitim Sektörü:
· Millî Eğitim Bakanlığına bağlı özel öğretim kurumlarında görev alacak yabancılar için Millî Eğitim Bakanlığından alınmış yabancının mesleki yeterliliğini gösterir belge (Ön İzin Belgesi)
· Yabancı istihdam edecek özel öğretim kurumları için, Millî Eğitim Bakanlığından alınmış “Kurum Açma ve Öğretime Başlama İzni” ve “Ruhsatname”
Ev Hizmetleri:
· Ev hizmetlerinde yaşlı, hasta ve çocuk bakımı dışında yabancılara çalışma izni verilmemektedir.
Sağlık Sektörü:
· Sağlık Bakanlığına bağlı özel sağlık kurumlarında görev alacak yabancı sağlık meslek mensupları için, görev yapacakları sağlık kurumunun bulunduğu ilin İl Sağlık Müdürlüğünden alınmış yabancının mesleki yeterliliğini gösterir Ön İzin Belgesi, Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak çevrimiçi gönderilecektir.
· Yabancı istihdam edecek özel sağlık kurumları için, İl Sağlık Müdürlüğünden alınmış Faaliyet İzin Belgesi.
Turizm Sektörü:
· Turizm işletme belgesi bulunan işyerlerinde istihdam edilecek yabancılar için Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan alınmış İşletme ve Yatırım Belgesi, belgeli işletme değil ise Ticaret odasından alınmış Faaliyet Belgesi, Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak çevrimiçi gönderilecektir.
Eğlence Sektörü:
· Türkçe tercümesi yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı Bonservis (Çalışma izni istenilen yabancının sanatçı olarak uluslararası üne sahip veya aynı düzeyde yabancı işletmelerde program yaparak çalışmış olduğunu gösteren bonservisinin üzerinde 1961 Lahey Sözleşmesine göre apostil şerhi veya Dış Temsilcilik tasdik şerhi bulunacaktır.) (Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak çevrimiçi gönderilecektir.)
· Türkçe ve yabancının dilinde düzenlenen İş Sözleşmesi, (İşveren ve yabancının ıslak imzaların bulunduğu iş sözleşmesi elektronik başvuru esnasında taranılarak çevrimiçi olarak gönderilecektir.)
· Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan alınmış İşletme Belgesi,
· Yabancı Sanatçılarla Yapılacak İş Sözleşmesinde Yer Alması Zorunlu Hususlar:
· Yabancı sanatçıların çalışma sürelerini müteakip ülkelerine dönüşlerinde, dönüş biletleri ile yol masraflarının işverenlikçe karşılanacağını taahhüt edeceklerine ilişkin kayıt,
· Ücretin her altı ayda bir değişen asgari ücretin üç katından daha düşük olamayacağına ilişkin taahhüt,
· İşyeri Vergi Numarası,
· Çalışanın haklarının yanı sıra, gerektiğinde danışılmak üzere 155 Polis İmdat ve 157 İnsan Ticareti Mağdurlarına Yönelik Yardım hattı, Alo 170 yardım hattı numaraları ile Bakanlığımız Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerinin irtibat telefonları yer alacaktır.
Havacılık Sektörü:
· Havacılık sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinde istihdam edilecek yabancı pilotlar için Türkçe tercümesi yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı Pilot Lisansı, Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak çevrimiçi gönderilecektir. Bakanlığımızca düzenlenecek çalışma izni, yabancı uyruklu pilotların lisanslarını Türkiye’de geçerli kılan Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünden alınacak Validasyon Belgesi ile birlikte geçerlilik kazanmaktadır.
Mühendis ve Mimarlar
· Mesleki Hizmetler kapsamında mühendis/mimar olarak çalışma izni talep edilen yabancının, yurt dışında yükseköğrenim görmesi halinde 2547 sayılı Kanunun 3 ve 7/p maddeleri uyarınca, Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği’ne uygun olarak alacağı “Diploma veya Geçici Mezuniyet Denklik Belgesi” (Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak çevrimiçi olarak gönderilecektir.)
· Mühendis/mimar/şehir plancısı olarak yabancı uzman istihdam edecek tüzel kişiliklerde, aynı meslekte Türk istihdam edildiğini ispata dair ücret bordosu (Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak çevrimiçi gönderilecektir.)
· Özellik Arz eden Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kapsamında Faaliyet Gösteren Şirket ve Şubeler
· Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Personel İstihdamı Hakkında Yönetmeliğin 10/a maddesinde öngörülen özellik arz eden doğrudan yabancı yatırımlar kriterlerinden en az birini karşılayan şirket ve şubelerde istihdam edilecek yabancılar için aşağıda belirtilen usul ve esaslara göre başvuru yapılacaktır.
· Kuruluşun yaptığı son yıl ihracat tutarının en az 1 milyon ABD Doları olduğuna ilişkin belgeler (İhracat bedeline ilişkin banka dekontu, banka yazsı, döviz alım belgesi fotokopisi, şirket onaylı gelir tablosu gibi belgeler)
Yukarıda Belirtilen Şartlardan En Az Birisini Sağlayan Kuruluşta Görev Alacak Kilit Personel İçin İstenilen Belgeler:
· Şirket Ortağı, Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim Kurulu Üyesi, Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcısı, Şirket Müdürü, Şirket Müdür Yardımcısı ve benzeri mevkiler için (İmza Sirküleri, Yönetim Kurulu veya Ortaklar Kurulu Kararı fotokopisi gibi belgeler)
· Kuruluşun hizmetleri, araştırma cihazları, teknikleri ya da yönetim için temel sayılan bilgiye sahip uzmanlardan (bonservis ve tercümesi, diploma sureti ve tercümesi ile bu kapsamdaki personelin istihdam edileceği alana yönelik değer belge ve bilgiler ve tercümesi (Örneğin ihracat elemanlı için ülkeler bazında ihracatı gösteren ilgili bankaca onaylı banka dekontu, banka yazısı, döviz alım belgesi fotokopisi gibi)
· İstihdam edilecek kilit personelin yurt dışındaki ana şirket tarafından görevlendirildiğine ilişkin görevlendirme yazısı
İrtibat Büroları:
İrtibat bürolarında istihdam edilecek yabancılar için Ekonomi Bakanlığından alınmış faaliyet izni, bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak çevrimiçi gönderilecektir.
İrtibat büroları için son yıl içinde yurt dışından en az 200 bin ABD Doları veya karşılığı Döviz getirilmiş olduğuna ilişkin belgeler (Büro yetkilisi için yetki belgesi ve döviz transferi ile ilgili banka dekontu, banka yazısı, döviz alım belgesi fotokopisi gibi belgeler)
Çalışma İzinlerine İlişkin Özel Durumlar
Yukarıda belirtilen çalışma izinlerine ek olarak, Uluslararası İşgücü Politikası doğrultusunda; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi göz önünde bulundurularak başvurusu uygun görülen yabancılara Turkuaz Kart verilmesi ve Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı Hakkında Yönetmelik uyarınca, bu işletmelerde çalışacak yabancıların çalışma izinlerinin özel hükümlere tabi tutulması ve çalışma izinlerinin kolay şekilde verilmesi hedeflenmiştir.
Turkuaz Kart
Turkuaz Kart, yabancıya Türkiye’de süresiz çalışma hakkı, mevzuat hükümlerine göre eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına ise ikamet hakkı veren belgedir ve yabancı süresiz çalışma izninin sağladığı haklardan yararlanmaktadır.
Turkuaz Kart, ilk üç yılı geçiş süresi olmak kaydıyla verilmektedir. Bu süre sonunda Turkuaz Kart’ta yer alan geçiş süresi kaydı, yabancının başvurusu hâlinde kaldırılmakta ve süresiz Turkuaz Kart verilmektedir. Bu başvuru, geçiş süresinin dolmasına 180 gün kalmasından itibaren, her durumda geçiş süresi dolmadan yapılmaktadır. Süre dolduktan sonra geçiş süresi kaydının kaldırılmasına ilişkin yapılan başvuru reddedilmekte ve Turkuaz Kart geçersiz hale gelmektedir.
Turkuaz Kart uygulamasında, akademik alanda uluslararası ölçekte kabul görmüş çalışmaları bulunanlar ile bilim, sanayi ve teknolojide Türkiye için stratejik kabul edilen bir alanda öne çıkmış olanlar ya da ihracat, istihdam veya yatırım kapasitesi olarak ulusal ekonomiye önemli katkı sağlayan ya da sağlaması öngörülenler nitelikli yabancı olarak değerlendirilmektedir.
Doğrudan Yabancı Yatırımlar
Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı Hakkında Yönetmelik uyarınca, 4875 sayılı Kanun kapsamına giren ve aşağıdaki şartların en az birini sağlayan şirket veya şube Özellik Arz Eden Doğrudan Yabancı Yatırımlar olarak kabul edilmektedir. İlgili mevzuat Özellik Arz Eden Doğrudan Yabancı Yatırımların tespiti ve bu işletmelerde çalışacak yabancı uyruklu kilit personeli düzenlemektedir.
II. Yabancı Uyruklu Kilit Personel
Türkiye’de kurulu bulunan ve doğrudan yabancı yatırım kapsamında tüzel kişiliğe sahip bir şirketin, aşağıdaki şartlardan en az birini sağlayan personelidir:
a) Aşağıdaki alanlardan en az birinde görev alan veya bu konularda yetki sahibi şirket ortağı, yönetim kurulu başkanı, yönetim kurulu üyesi, genel müdür, genel müdür yardımcısı, şirket müdürü, şirket müdür yardımcısı ve benzeri mevkilerde görev yapan kişi:
• Şirketin üst yönetiminde ya da yürütme pozisyonunda çalışmak
• Şirketin tamamını veya bir bölümünü yönetmek
• Şirketin denetçilerinin, idari veya teknik personelinin işlerini denetlemek veya kontrol etmek
• Şirkete yeni personel almak ya da mevcut personelin işine son vermek veya bu konularda teklif yapmak
b) Şirketin hizmetleri, araştırma cihazları, teknikleri ya da yönetimi için temel sayılan bilgiye sahip kişi
c) İrtibat bürolarında yurt dışındaki ana şirket tarafından adına yetki belgesi düzenlenen en fazla bir kişi
Sıkça Sorulan Sorular
Çalışma izni nedir?
Çalışma izni, yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’de yasal olarak çalışabilmeleri için gerekli olan resmi izindir.
Kimler çalışma izni başvurusu yapabilir?
Türkiye’de çalışmak isteyen yabancı uyruklular ve işverenleri çalışma izni başvurusunda bulunabilir.
Çalışma izni başvurusu nereye yapılır?
Yurt içinden başvurular Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na, yurt dışından başvurular ise Türkiye’nin ilgili konsolosluklarına yapılır.
Çalışma izni başvurusu için hangi belgeler gereklidir?
İş sözleşmesi, pasaport fotokopisi, biyometrik fotoğraf, işverenin bilgileri ve mesleki yeterlilik belgeleri gibi evraklar gereklidir.
Çalışma izni başvurusu nasıl yapılır?
Başvuru, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın çevrimiçi sistemine gerekli belgeler yüklenerek yapılır.
Çalışma izni başvurusu ne kadar sürede sonuçlanır?
Genellikle başvuru yapıldıktan sonra 1-2 ay içinde sonuçlanır, ancak bu süre yoğunluğa göre değişebilir.
Çalışma izni kaç yıl geçerlidir?
İlk çalışma izni genellikle 1 yıl süreyle verilir, daha sonra uzatma başvuruları ile süre artırılabilir.
Çalışma izni uzatılabilir mi?
Evet, ilk iznin ardından 2 yıllık ve ardından 3 yıllık uzatmalar yapılabilir.
Çalışma izni başvurusu reddedilirse itiraz edilebilir mi?
Evet, ret durumunda itiraz edebilir ve gerekçelere uygun şekilde yeniden başvurabilirsiniz.
Çalışma izni hangi meslek grupları için zorunludur?
Türkiye’de çalışmak isteyen tüm yabancı uyruklu kişiler, meslek grupları fark etmeksizin çalışma izni almak zorundadır.
Çalışma izni almak için dil şartı var mı?
Genel olarak Türkçe dil şartı aranmamakla birlikte, bazı sektörlerde işverenler tarafından talep edilebilir.
Çalışma izni ile oturma izni aynı şey midir?
Hayır, çalışma izni Türkiye’de çalışmaya yetki verirken, oturma izni Türkiye’de kalma hakkı tanır; ancak çalışma izni aynı zamanda ikamet izni yerine geçer.
Çalışma izni ile hangi işlerde çalışılabilir?
İşverenin belirttiği meslek dalında ve görevde çalışılabilir; çalışma izni başvurusunda belirtilen iş dışındaki işler için ek izne gerek vardır.
Çalışma izni sahibi başka bir işte çalışabilir mi?
Hayır, çalışma izni sadece başvuru sırasında belirtilen iş için geçerlidir; başka bir işe geçilmesi durumunda yeniden başvuru yapılması gerekir.
Çalışma izni almak için hangi kriterler önemlidir?
Başvuran kişinin mesleki yeterliliği, deneyimi, işverenin istihdam durumu ve iş yerinin uygunluğu gibi kriterler önemlidir.
Çalışma izni sahibi kendi işini kurabilir mi?
Hayır, çalışma izni bir işverene bağlı olarak verilir; kendi işini kurmak isteyenlerin girişimci vizelerine veya bağımsız çalışma izinlerine başvurmaları gerekir.
Çalışma izni başvurusunda sağlık sigortası zorunlu mu?
Evet, başvuru esnasında Türkiye’de geçerli bir sağlık sigortasına sahip olmak gereklidir.
Türkiye’de ev hizmetlerinde çalışan yabancılar için çalışma izni gerekli midir?
Evet, ev hizmetlerinde çalışacak yabancılar da çalışma izni almak zorundadır.
Çalışma izni sahibi ailesini Türkiye’ye getirebilir mi?
Çalışma izni sahibi, belli bir süre Türkiye’de çalıştıktan sonra eş ve çocukları için ikamet izni başvurusu yapabilir.
Çalışma izni için danışmanlık almak gerekli midir?
Zorunlu olmasa da çalışma izni sürecinin karmaşıklığı ve yasal gereklilikler nedeniyle danışmanlık almak süreci kolaylaştırabilir.
Yabancı personel çalıştırmak isteyen şirkette aranan özellikler nelerdir?
Yabancı personel çalıştırmak isteyen şirkette aranan belirli özellikler bulunmaktadır. Ancak bunlar sağlandıktan sonra yabancı çalışan başvurusu yapılabilmektedir.
• 5 Türk çalışana sahip olmak
• 100.00TL ödenmiş sermayeye sahip olmak.
Bu yukarıdaki iki madde ilk olarak çalışma izni başvurusunda aranacak şartlardır. Burada 5 Türk çalışandaki kasıt ve amaç; çalıştırılmak istenen her yabancı personel için o şirkette 5 Türk çalışan olması gerektiğidir. Örneğin eğer 2 yabancı personel çalıştıracak iseniz o halde 10 Türk personeli istihdam etmiş olmanız gerekmektedir. Bu yabancı personel çalıştırabilmenin ilk şartıdır. Bununla beraber bir de 100.00TL ödenmiş sermaye gücüne sahip olmanız beklenmektedir.
Şirketimi yeni kurdum; henüz personel almadım. Yabancı personel çalıştıramaz mıyım?
Henüz yeni hizmete girmiş şirketlerde ilk 6 aylık planda 5 Türk çalışan şartı aranmamaktadır. Şirketinizi açtığınız anda çalışma izni başvurusu yapar iseniz o halde sizden ilk 6 aylık planda 5 Türk personel istihdam edeceğinizin taahhüdü alınarak çalışma izni verilebilmektedir. Bu çalışma izni ilk 6 ayınız için verilecek olup ikinci 6 aylık planda çalışma izni uzatma başvurusu yaptığınızda eğer sizden beklenen şartı sağlamadı iseniz o halde uzatma başvurunuz olumsuz sonuçlanarak ret olacaktır. Bu başvurunuz için önemli bir ayrıntıdır. Yeni kurulan şirketlere teşvik ve istihdam amaçlı olarak süre tanınsa da sonraki 6 ayda şartları sağlamaz iseniz uzatma başvurularınız iptal olacaktır.
Bakıcı olarak Türkiye’de çalışabilir miyim?
Yabancıların ülkemizde en çok tercih ettiği iş kategorisidir. Yabancı uyruklu bir kişi Türkiye bakıcı ve hizmetli çalışma izni kategorisinde çalışacak ise o halde sağlaması gereken belirli şartlar bulunmaktadır.
• 15 yaşından küçük çocuk
• 65 yaşından büyük yaşlı
Yukarıdaki seçeneklerden biri üzerinden ve hizmetleri çalışma izni başvurusu yapılabilmektedir. Bu şartların dışında özel durumlarda da nadiren başvuru kabul edilmektedir. Kişi belirtilen yaş aralıklarında olmamasına rağmen bakıma zorunlu muhtaçlığı söz konusu ise bunun heyet raporu ile sunulması gerekmektedir. Bu raporda eğer kişi engelli ise engel oranının %60 olması gerekmektedir. Bunlar belgelendikten sonra ev hizmetleri için çalışma izni başvurusu yapılabilir.
Bakıcı olarak çalışma izni başvurularında eğer işverenin ilk yabancı işçi çalıştırma, çalışanın da ilk iş deneyimi ise o halde devlet sigorta priminde teşvik vererek aylık ödemelerde işçi sigortası indirimi yapmaktadır.
Şirkette çalışmam mümkün mü?
Hali hazırda işlem görmekte olan bir şirkete çalışan olarak işe girmeniz mümkün. Burada önemli olan hangi pozisyon üzerinden başvuru yapılacağı ve işe alınacak kişinin bu yeterlilikleri sağlıyor olması gerekmektedir. Şirket için genellikle yabancı dil bilmekten faydalanarak dış ticaret pozisyonlarında çalıştırılmaktadır. Başvuru yapılacak kişi en lise mezunu, tercihen de ön lisans ya da lisans mezunu olması beklenmektedir. Bununla birlikte mühendislik de başvuru için tercih edilen iş kollarından biridir. Mühendisler için deneyim, referans gibi ek şartlar da aranmaktadır. Verilecek maaşın da asgari ücretin en az 4 katı olması da şartlardan biridir. Yapılacak iş için alınan eğitimin burada denkliğinin alınması gerekmektedir. Denklik alınması başvuruda bulunulacak iş kolu için çok önemlidir. Çünkü eğer burada aynı mesleği yapması için diploma denkliği yoksa çalışma izni onaylanmayacaktır.
Öğretmenler için Türkiye çalışma izni başvurusu şartları nelerdir?
Türkiye’de yabancı öğretmen olarak çalışmak isteyen kişilerin aldıkları eğitimlerin burada öğretmenlik yapabilmek için yeterliliğinin irdelenmesi gerekmektedir. Bunun için denklik başvurusunda bulunularak denk olup olmadığı sorgulanacaktır. Öğretmen olarak çalışmak isteyen kişi için okul bağı olduğu ilçedeki Millî Eğitim Bakanlığı’na başvuruda bulunacak; eğer uyun bulunursa valilikçe ön onayı verilecektir. Ancak bu ön onay sonrası öğretmenler için çalışma izni başvurusu yapılabilmektedir.
Çalışma izni başvurusu için gerekli belgeler nelerdir?
• Yabancı çalışan adayı ve işveren arasında imzalanmış olan iş sözleşmesi
• Başvuru yapılacak pasaportun sayfalarının kopyaları
• Yeminli tercümandan alınmış resmi makamlarca onay alınmış Diploma ya da muadili belgenin sureti. Mesleki olarak bir pozisyonda çalışacaklar için diploma zorunlu tutulmaktadır. Eğer kişi ev hizmetlerinde çalışacak ise o halde diploma zorunluluğu şart koşulmamaktadır.
• En son gazetede yayınlanmış ortaklık yapılarını da gösteren ticari sicil gazetesi,
• En son vergi yılına ait vergi dairesi ve yeminli mali müşavir onaylı bilanço, ayrıca kar/zarar tablosu
Türkiye’de çalışma izni türleri nelerdir?
Süreli çalışma izni: Belirlenmiş bir işte çalışmak amacı ile verilmiş izin türüdür. Aynı işveren üzerinden devam edilecek ise ilk başvuruda onay alınırsa çoğunlukla 1 yıllık; uzatma başvurularında ise 2 ya da 3 yıllık izin verilebilmektedir.
Süresiz çalışma izni: Türkiye’de 8 yıl aralıksız ikamet ederek uzun dönem ikamet izni almış ya da en az 6 yıl aralıksız çalışma izni sahibi olan kişilerin başvurduğu kategoridir.
Bağımsız çalışma izni: Profesyonel olarak bir alanda çalışan kişilere kanunda belirtilen şartlar kapsamında verilen bağımsız çalışma izni türüdür.
Turkuaz kart: Bilim insanı kategorisine, sporcu olarak gelen yabancılara, yatırım yapan yabancı uyruklu kişilere verilebilir. Süresiz çalışma izni hakkı, oturma izni hakkı ve ayrıca Türk vatandaşlığı için geçiş hakkı sağlar. Kişinin eşi, bakmakla yükümlü oldukları çocukları için de süresiz oturum hakkı tanımaktadır.
Çalışma izni başvurusu nasıl yapılır?
• Türkiye Çalışma izni başvurusu tamamen online süreç üzerinden yürütülmektedir. Başvuru işveren tarafından yapılmaktadır.
• 3 farklı şekilde sistem üzerinden kayıt oluşturulabilmektedir;
• Ev hizmetleri için işveren kaydı (İşverenin T.C. Kimlik numarası ile kayıt oluşturulur)
• Kendi adına çalışan yabancı kaydı (99 ile başlayan yabancı kimlik numarası ile)
• Yeni iş yeri kaydı (tüm şirketler)
• Bütün bu farklı kategorilerde kayıt oluşturulması için elektronik imza ile tamamlanarak kayıt oluşturulması gerekmektedir.
Çalışma izni başvuru türleri nelerdir?
Yurt içi ilk başvuru: Türkiye’de en az 6 ay geçerli ikamet iznine sahip olan yabancı uyruklu kişiler için yapılmaktadır. Bu kişiler 99 ile başlayan T.C. yabancı kimlik numarasına sahiptirler.
Yurtdışı ilk başvuru: Yabancı kendi ülkesinde iken ve geçerli ikamet izni hakkı yoksa o durumda bulundukları ülkedeki elçilik ya da konsolosluğa giderek çalışma izni için başvuruda bulunabilirler. Başvuruda kendisine 16 haneli bir referans numarası atanacaktır.
Uluslararası koruma başvurusu: Ülkemize sığınmak amacı ile gelmiş; uluslararası koruma altında olup Türkiye çalışma izni almak isteyen kişiler için yapılan başvurudur. Bu yolla başvuru yapılan yabancı uyruklu kişi uluslararası koruma ikamet tezkeresin sahiptir.
Geçici koruma başvurusu: Türkiye’de geçici koruma kapsamında bulunan Suriye uyruğuna sahip kişiler için yapılan başvurudur. Bu yabancılar geçici koruma ikamet iznine sahiptirler.
Uzatma başvurusu: Devam etmekte olan çalışma iznini uzatmak için yapılan başvurudur. İznin bitmesine 60 gün kalması itibari ile uzatma başvurusu yapılabilir.
Çalışma izni başvuru için yabancılarda tanımlı zorunlu maaşlar nelerdir?
Üst kademe yönetim kadrosu, pilotlar, mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 6,5 katı,
Özel uzmanlık gerektiren işlerde çalışacak yabancılar, psikologlar, öğretmenler, fizyoterapist, müzisyen ve sahne sanatçısı olarak çalışacak yabancı uyruklu kişiler için asgari ücretin en az 3 katı,
Ev hizmetler, satış-pazarlama departmanında çalışacak kişiler, yukarıdakilerden hariç şirket pozisyonlarında çalışacak kişiler için asgari ücretin en az 1,5 katı
Turizm ya da organizasyon şirketlerinde akrobat ya da buna benzer pozisyonlarda çalışacak yabancı uyruklu kişiler; masör, masöz ya da SPA terapisti olarak görev yapacak kişiler içinse asgari ücretin en az 2 katı olmalıdır.
Çalışma izni başvurum reddedildi; ne yapmalıyım?
Çalışma izni başvuruları ret edildiği zaman size hangi madde üzerinden ret edildiği bilgisi de verilmektedir. Bu bilgi ışığında redde itiraz ederek başvurunuzun yeniden incelenmesini talep edebilirsiniz. Burada önemli olan tekrar incelenme sebebini net olarak ortaya koymaktır. Ret olmanız ile ilgili yanlışlığı, tekrar inceletmekteki amacınızı ve bunu destekleyen belgeleri de ekleyerek ret olmaması gerektiğine inandıran doneleri de sunmanız gerekmektedir.
Kişi Türkiye’de ne iş yapacak?
Bu soru oldukça önemli ve hassas bir nokta olup her istenen kategoride Türkiye çalışma izni almak mümkün olmamaktadır. Kişi ülkesinde icra ettiği mesleği burada yapmak istiyor olsa da bazı meslek kategorileri Türkiye’de yabancılar için yasaklı olarak gözükmektedir. Bunlardan bazıları diş hekimliği, avukatlık, noterlik, turist rehberliği, güvenlik müdürlüğü gibi kategorilerde yabancılar için işe alım söz konusu olmamaktadır. Bunlar ülke çıkarları gözetilerek oluşturulmuş belli başlı meslekler olup başvuru yapılsa dahi sonuç otomatik olarak olumsuz olacaktır. Bu nedenle başvuruya karar verildiğinde bu içerikler doğru irdelenerek ilerletilmelidir.
Çalışma izni için başvurular yurt içi ve yurt dışı başvurusu olarak farklı şekillerde yapılmaktadır. Yurtiçi başvurusunda kişilerin geçerli bir ikamet izni sahibi olması gerekmektedir. Burada yaşanan bir bilgi karışıklığı olmakla birlikte çalışma izni başvurusu yapabilmek için ikamet izni sahibi olan kişinin ilk başvurusunda en az 6 aylık ikamet almaya uygun görülmüş olması gerekmektedir. Bununla birlikte kişinin ikamet izni süresi ne kadar kalırsa kalsın eğer geçerli ikameti var ise o halde çalışma izni başvurusu yapabilmektedir.
Yurt dışı çalışma izni başvuruları nasıl ilerler?
Yurt dışı çalışma izni başvurusu içinse kişinin ikamet izni olmasına ihtiyaç duyulmaksızın başvuru süreçleri yürütülebilmektedir. Yurtdışı başvurularında süreç iki farklı yer üzerinden yürütülmektedir. Hem Türkiye’den hem de başvuru yapılacak kişinin bağlı bulunduğu ülkedeki yurtdışı Türk temsilciliklerinden yürütülecektir. Bu nedenle süreç olarak daha meşakkatli bir başvuru içeriği olmaktadır. Başvuru için Türkiye’deki etaplar aynı olacak fakat dış temsilcilikler etabında kişi için randevu alınarak görüşmeye girmesi sağlanacaktır. Bunun sonrasında ise iki tarafta başvuru eşanlı ilerleyecek ve bu bağımlı başvuru adımları sonrasında süreç olumlu sonuçlanır ise kişinin pasaportuna çalışma vizesi basılacak ve bu vize ile Türkiye’ye giriş yapabilecektir.
Bu çalışma vizesi ile Türkiye’ye girişini takiben 30 gün içerisinde SGK için işçiye kayıt oluşturularak işe alınan personelin fiilen işe başlaması sağlanacaktır. Çalışma izni aynı zamanda kişiye ikamet etme hakkı da sunmaktadır. Bunun için ayrıca bir başvuru yapılmamakla birlikte kişi kendisine tanınan çalışma izni süresince Türkiye’de ikamet hakkına iznine sahip olmuş olmaktadır.
Yurt içi çalışma izni başvuruları nasıl ilerler?
Yurtiçi başvurularında ise süreç tamamen online yürütülecek randevu gibi fiilen katılınması gereken durumlar söz konusu olmayacaktır. Online olarak Türkiye çalışma izni başvuru formu doldurulacak sonrasında ise kategori ve başvuru yapılan içeriğe uygun evraklar sisteme taratılarak yüklenecektir. Burada en önemli kısım başvurucunun şahıs ya da şirket de olsa elektronik imzaya sahip olmasıdır. Bu elektronik imza üzerinden başvurular yürütülmektedir. Eğer yok ise PTT ya da özel firmalar aracılığı ile elektronik imzanın temin edilmesi gerekmektedir. Başvurular Çalışma Bakanlığı sistemi üzerinden online yürütülecek gerekli görülen durumlarda başvurucu ile iletişime geçilecektir.
Başvurunuzun içeriği hakkında soru işareti olan noktalarda eksik evrak bildirilerek size tanınan süre içerisinde temin etmeniz istenebilmektedir. Çalışma izni başvuruları için bu takip süreci oldukça büyük önem arz etmektedir. Eksik evraklar istenen süreçte temin edilmez ise başvurunuz için olumsuz bir süreç doğurabilmektedir. Çalışma izni başvuruları işçi tarafından yapılamayıp sadece işveren üzerinden yapılabilmektedir. Başvuru sistemine işveren kaydı oluşturulduktan sonra elektronik imza ile süreçler yürütülebilmektedir. Başvuru yaparken sadece işçinin değil işverenin de durumu başvuru kategorisine göre önem arz etmektedir.
Ev hizmetleri ve bakıcı olarak çalışma izni süreçleri nasıldır?
Başvuru yapılarak Türkiye çalışma izni formu doldurulacak kategori ev bakım hizmetleri yani çocuk ya da yaşlı bakımı ise o halde içerikte özel bir durum söz konusu olmamaktadır. İşveren olan bakılacak kişinin ya 65 yaşından büyük yaşlı biri olması ya da 12 yaşından daha küçük bir çocuk olması gerekmektedir. Bu şartlar sağlandıktan sonra dilerseniz yurtiçi dilerseniz de yurtdışı başvurusu yapılabilmektedir. Her iki ihtimalde de prosedür süreçlerinin devamı aynı olup başvuru onaylandığından sigorta girişi ile işe başlanabilmektedir.
Şirket ortağı ya da sahibi olarak çalışma izni almak nasıl olur?
Şirket ortağı ya da şirket sahibi olarak çalışma izni almak isteyen kişiler şirketinde 5 Türk istihdam etme zorunluluğu bulunup eğer şirket açıldığı anda başvuru yapılır ise bu durum biraz daha esnetilebilmektedir. Burada esnetilmekten kasıt ilk 6 ay için çalışma izni başvuru yapılacak ve bu belirtilen 5 Türk’ü istihdam etmek için taahhüt verilecektir. Verilen bu taahhütte bağlı olarak da eğer onaylanırsa ilk 6 ay için izin verilecek sonraki süreçte ise yenileme başvurusu yapılacak ve taahhüttün yerine getirilmiş olması beklenecektir. Aksi taktirde yenileme başvurunuz ret edilecektir.
Şirket personeli olarak çalışma izni nasıl alınır?
Yabancı uyruklu bir kişi şirket üzerinden belirli bir pozisyonda şe alınacak ise o halde diploma sahibi olması gerekmektedir. Eğer diploması yok ise bile kişinin özel olarak bir meziyeti olmalı ve bunu sertifikalarıyla belgeleyebiliyor olması gerekmektedir. Akdi taktirde çalışma izni başvurularında bakış açısı genel olarak bir Türk’ün yapabileceği bir iş ise o halde Türk istihdam edilmesi üzerinedir. Bu nedenle de başvuru yapılacak pozisyon ve başvuru yapan kişinin yeterlilikleri yerine getirip getirmedi başvurunun akıbeti için büyük önem taşımaktadır.
Başvurular online olarak yapılmakta el ile doldurulan bir form söz konusu değildir. Her şey dijital ortamda ilerlemektedir. Yine sistemde oluşturulan bu kayıt üzerinden de eksik evrak ya da başvuru sonucu işlemleri takip edilmektedir. Başvurunuz olumsuz sonuçlandığında da redde itiraz dilekçesinin yüklendiği yer yine bu online sistemdir. Bu nedenle başvurunun doğru yapılır kategoriniz içeriğine bağlı olarak en doğru evrakları yüklediğinizden emin olmanız gerekmektedir. Başvuru işleme alınmış iken sizden eksik ya da ek evrak talep edilebilir. Yine size tanınan süre içerisinde evrakı da bu sisteme yüklemeniz gerekmektedir.
Neden Biz?
Güneş & Güneş Hukuk Bürosu olarak, Türkiye’de çalışma izni başvuru sürecinde müvekkillerimize kapsamlı destek sunmaktayız. Çalışma izni almak, yabancıların Türkiye’de yasal olarak çalışabilmeleri için gerekli süreçleri kapsar ve belirli kriterlerin sağlanmasını gerektirir. Sunabileceğimiz destekler şunlardır:
1. Başvuru Belgelerinin Hazırlanması: Çalışma izni başvurusunda gereken tüm belgeleri eksiksiz bir şekilde hazırlamanız için rehberlik ediyoruz. Özellikle işveren onayı, mesleki belgeler ve çalışma şartlarına uygun evrakların düzenlenmesi için adım adım destek sağlıyoruz.
2. Başvuru Sürecinin Yönetimi: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın çevrimiçi platformunda başvuruları sizin adınıza yapıyor, süreci eksiksiz tamamlıyoruz. Böylece her aşamanın düzgün ilerlemesi için gerekli takibi yapıyoruz.
3. Uyum Kriterlerinin Sağlanması: Türkiye’de çalışma izni için gerekli olan tüm nitelikleri değerlendirip eksik veya yetersiz olan belgelerin tamamlanmasını sağlıyor, işveren ve çalışan arasında uyumlu bir başvuru süreci yönetiyoruz.
4. İtiraz ve Yeniden Başvuru Süreçleri: Çalışma izni başvurunuzun reddedilmesi durumunda gerekli itiraz işlemlerini yürütüyor, başvurunun başarılı bir şekilde tamamlanması için ek belgelerle başvuruyu yeniden hazırlıyoruz.
5. Türkiye’de Yaşam ve Çalışma Rehberliği: Türkiye’ye uyum sağlamak için gerekli çalışma ve yaşam koşulları hakkında bilgi sağlıyor, özellikle işyerinde uyulması gereken yasal prosedürler ve çalışma hakları konusunda destek sunuyoruz.
Güneş & Güneş Hukuk Bürosu, 25 yıllık deneyimi, uluslararası ekibi ve titiz hizmet anlayışı ile çalışma izni başvuru sürecinin her aşamasında müvekkillerine destek sağlar. Büro olarak, detaylı hukuki bilgi birikimimiz ve süreci en iyi şekilde yönetme becerimizle, Türkiye’de çalışmak isteyenler için güvenilir bir çözüm ortağı olarak yanınızdayız.
