Yabancıların Türkiye’de evlenmesi üç durumda söz konusu olur. Bunlardan ilki Türk vatandaşının farklı bir ülke vatandaşı ile evlenmek istemesi durumudur. İkinci olasılık ise aynı ülke vatandaşı iki yabancının Türkiye’de evlenmek istemesidir. Son olarak ise farklı iki ülke vatandaşı olan iki yabancının Türkiye’de evlenmek istemesi durumunda yabancıların Türkiye’de evlenmesinden bahsedilebilecektir. Yabancıların Türkiye’de evlenmesinin prosedürü bir Türk vatandaşının evlilik prosedüründen farklıdır. Burada dikkat edilmesi gereken özellikle yabancı kişinin hangi belgeleri sunması gerektiğidir. Bu belgelerin eksiksiz bir şekilde gerekli makamlara sunulması yabancı uyruklu kişinin sorunsuz bir şekilde evlenebilmesi açısından önem arz etmektedir. Ayrıca Türk yasalarınca geçerli bir evliliğin sağlanabilmesi için gereken bazı genel koşullar da bulunmaktadır. Bundan dolayı öncelikle bu şartların ne olduğunun bilinmesinde yarar vardır. Bu şartlar kısaca şöyledir;
1- Evlilik ehliyeti (yeterliliği): Türk hukukuna göre sadece ayırt etme gücüne ve yeterli zihinsel kapasiteye sahip olanların evlenmesine izin verilmektedir. Zihinsel hastalıklar bu nedenle evlilik için bir engel yaratmaktadır. Buna ek olarak, bir kişinin evlenebilmesi için en az 18 yaşında bir ergin olması gerekmektedir.
2- Akrabalık derecesi: Yakın akrabalar arasında evlilik yapılması yasaklanmıştır. Burada yakın akrabadan kasıt kişinin üçüncü derecesine kadar olan hısımlarıdır. Dördüncü derece hısım olan dayı hala, teyze, amca çocukları ile evlilik gerçekleştirilebilir. Öte yandan eski eşin annesi veya babası ile evlilik gerçekleştirilemez.
3- Evlilik durumu: Tek eşlilik, Türk aile hukukunun temel ilkelerinden biridir. Eğer varsa önceki evlilik sona ermeden ikinci bir evlilik yapılması mümkün değildir.
4- Bekleme süresi : Evliliği sona eren evli kadınlar, fesih tarihinden itibaren üç yüz gün (dokuz ay) sona ermeden evlenemezler. Ayrıca boşanma kararı, eşin yeniden evlenemeyeceği bir bekleme süresi de belirtebilir. Böyle bir sürenin olmasının sebebi kadının gebe kalma riski taşıyor olması ve bu süre boyunca babanın belirli olması için kadının ve çocuğun korunmasıdır.
Yabancının Türkiye’de Evlenmesi Sürecine Hangi Hukuk Uygulanır?
Bir Türk vatandaşı ile yabancı uyruklu bir kişi Türkiye sınırları içinde evlenmeye karar verdiğinde, evlilik sürecinde Türk hukuku uygulanacaktır. Dini inançlara göre yapılan düğünlerin devlet tarafından tanınmadığı ve yasal olarak geçerli olanın sivil nikah olduğu unutulmamalıdır. Türkiye’deki tüm evlilikler, Türk makamları tarafından gerçekleştirilmekte ve Türk Medeni Kanunu ile ilgili yönetmeliklere göre yürütülmektedir. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un “Evlilik ve Genel Hükümleri” başlıklı 13. maddesine göre, Türkiye’de evlenebilmek için tarafların evlenme ehliyetine sahip olmaları gerekmektedir. Bu gereklilik Türk Medeni Kanunu’nda da yer almaktadır. Tarafların evlenme ehliyetine sahip olup olmadığı, kendi milli hukuklarına göre belirlenir. Bu durum genellikle tarafların kendi ülke temsilciliklerinden (elçilik veya konsolosluk) aldıkları evlenme ehliyet belgesi ve doğum belgesi ile kanıtlanır. Ülke temsilciliğinden alınan Medeni Durum Belgesi ile kişinin bekar olduğu belgelenmelidir. Evlenme ehliyet belgesinde, “evlenmeye engel bir hali yoktur” ifadesinin bulunması zorunludur.
Yabancı Makamlardan Alınan Belgelerin Türkiye’de Geçerliliği (Apostil İşlemi)
Yabancıların Türkiye’de evlenebilmesi için gerekli olan belgelerin neler olduğuna geçmeden önce yabancı uyruklu kişinin kendi ülkesinde bulunan makamlardan alacağı belgelerin Türkiye’de geçerli kılınabilmesi için ne yapması gerektiği konusuna değinilmesi gerekmektedir. Bu anlamda bir yabancının yabancı bir makamdan Türkiye’de evlenebilmek için aldığı bir belgenin geçerli olabilmesi için bazı şartlar mevcuttur. Bunlar; belgenin Türkiye’de resmi evrak olarak kabul edilmesi için gereken apostil olarak adlandırılan işlem ile noter onaylı Türkçe tercümesinin teminidir. Apostil işlemi kısaca Lahey Anlaşması’na taraf olan ülkeler arasında resmi olarak onaylanan evrağın başka ülkede de geçerli olması durumu olarak açıklanabilir. Bu anlamda alınan belge, apostil edilmiş ise, belgenin noter onaylı Türkçe çevirisinin yapılmış olması yeterlidir. Ayrıca belge, Türkiye’nin dış temsilciliğinin bulunduğu bir ülkeden alınıyorsa, bu belge ile çevirisi Türkiye’nin dış temsilciliği tarafından onaylanmışsa belgeler başka bir işleme tabi tutulmadan kabul edildiği de unutulmamalıdır.
Yabancının Türkiye’de Evlenmesi İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
A- Evlilik Başvuru Dilekçesi
Evlenmeye karar veren ve evlilik işlemlerini başlatmak isteyen yabancı çiftlerin, öncelikle yaşadıkları yerin belediyesine başvurarak “Evlenme Beyannamesi” olarak adlandırılan başvuru dilekçesini şahsen sunmaları gerekmektedir. Bu dilekçede adı üstünde tarafların evlenmek için niyetlerini içerir bir belgedir.
B- Vesikalık Fotoğraf
Belediyeden belediyeye adet bakımından değişiklik gösterse de taraflara ait vesikalık fotoğraflar 4×6 ebadında, vesikalık formatında olmalıdır. Ayrıca çekilen fotoğrafların son 6 ay içinde çekilmiş olması da bir şarttır.
C- Evlenme Ehliyet Belgesi (Bekarlık Belgesi)
Yabancılar için yetkili makamlarca kişinin adını, soyadını, anne-baba adı ile doğum tarihi ve doğum yerini, medeni durumunu (evlenmesine engel halinin bulunup bulunmadığını) gösterir şekilde düzenlenmiş ve usulüne göre tasdik edilmiş belgedir. Yabancı uyruklu bir kişinin bekâr, boşanmış veya dul olduğunu belirten bu belge kendi ülkesinin yetkili makamlarından alınmalıdır. Bu belge yabancı uyruklu kişinin ülkesinde düzenlenmişse, oradaki Türk Konsolosluğu veya Büyükelçiliği tarafından onaylanmalı veya apostillenmelidir. Ayrıca, belge Türkçeye tercüme edilmeli ve noter tasdikli olmalıdır. Aksi takdirde, bu belge Türkiye’deki evlilik işlemleri için geçerli olmayacaktır. Kişi Türkiye’de bulunuyor ise ülkesinin Türkiye’deki konsolosluğundan alması gereken bir belgedir. Kendi konsolosluğundan aldıktan sonra Türkiye’deki ilgili valilik ya da kaymakamlıkça onaylanması gerekmektedir. Bu belge yabancı uyruklu kişinin evlenebilmesi için en kritik belgelerden biridir. Bundan dolayı evlenmek isteyen yabancı uyruklu kişilere öncelikli olarak bu belgeyi hazır hale getirmeleri önerilmektedir.
Belirtilmelidir ki eğer alınan evlenme ehliyet belgesinde kişinin anne-baba adı yok ise anne-baba adını gösterir geçerli bir belge aranır. Bundan dolayı yabancı uyruklu kişinin ayrıca doğum belgesi alması gerekebilir. Bu belge de aynı şekilde apostilli ve Türkiye’de yapılmış noter onaylı tercümeli şekilde sunulmalıdır.
D- Pasaport ve Nüfus Kimliği
Pasaport ve nüfus cüzdanının ilgili makamlar tarafından Türkçeye çevrilmesi gerekmektedir. Yabancılar vatandaşlığına sahip oldukları ülkelerinin Türk Büyükelçiliği’nde veya Türkiye’deki sertifikalı bir noterde bu işlemi gerçekleştirebilir. Fakat bazı belediyeler noter tasdikli çeviriyi kabul ettikleri için bu işlemin noter aracılığıyla yapılması daha iyi bir çözüm olacaktır.
E- Sağlık Raporu
Türkiye’de “Sağlık Ocağı” veya “Devlet Hastanesi” olarak adlandırılan bir devlet sağlık kurumundan sağlık raporu alınması gerekmektedir. Özel hastaneler veya klinikler tarafından verilecek hiçbir raporlar bu anlamda geçerli sayılmamaktadır.
F- Konaklama Belgesi (Her İki Taraf Da Yabancı İse)
Bu belge evlenecek olan her iki tarafın da yabancı olması durumunda gerekli görülmektedir. Bundan dolayı taraflardan birisi Türk vatandaşı ise bu belgeye ihtiyaç duyulmamaktadır. Türkiye’de konakladıkları konaklama tesisi (otel, pansiyon vb.) tarafından bir mektup yazılması gerekmektedir. Bu mektupta kişilerin tesiste kalış süresi ve ayrılış tarihi belirtilmelidir.
Bu belgeleri eksiksiz şekilde ve usulüne uygun olarak hazırlayan çiftlere bu noktadan sonra istedikleri taktirde evlenme izin belgesi verilebilir.
Aynı Uyruktan veya Farklı Uyruktan Olan Yabancılar
İki yabancı, aynı uyruktan ya da farklı uyruklardan olup Türkiye’de evlenmek istediklerinde, iki farklı seçenekle karşılaşırlar. Bu kişiler, kendi ülkelerinin konsolosluklarında evlenebilecekleri gibi, konsolosluklardan izin alarak Türkiye’deki yetkili memurlar önünde de evlenebilirler. Yukarıda belirtilen evraklar bu kişiler için de geçerlidir. Türk makamları önünde evlenmeyi seçerlerse, evlenme ehliyetleri kendi ülkelerinin hukukuna göre belirlenir ve evlilik işleminin şekli Türk hukukuna uygun olarak yapılmalıdır. Eğer taraflar Türkçe bilmiyorsa, evlilik sırasında yanlarında bir tercüman bulunmalı ve memurun söylediklerini anladıkları bir dile çevirmelidir. Tarafların rızası esastır ve neyi kabul ettiklerini anlamaları gerekmektedir.
Yabancıların Türkiye’de Evlilik İşlemlerinde Dikkat Etmesi Gereken Diğer Hususlar
Yukarıda belirtilen yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’de evlenirken temel olarak dikkat etmeleri gereken konuların haricinde dikkat edilmesi gereken bazı yan unsurlar da bulunmaktadır. Bu yan unsurları maddeler şeklinde özetlemek gerekirse şunlar söylenebilir;
- Evlenme dosyalarının geçerlilik süresi, Evlenme Ehliyet Belgesi’nin düzenleme tarihinden itibaren altı aydır. Bu süre içerisinde evlenme akdi yapılmadığı takdirde dosya iptal edilir.
- Fahri Konsolosluklardan alınacak belgeler geçersizdir.
- Evlenme Ehliyet Belgesi (Medeni Hal Belgesi/Bekârlık Belgesi) kişinin son medeni hali; Bekâr, Dul veya Boşanmış şeklinde ifade edilmelidir.
- Yabancı uyruklu kişi Türkçe bilmiyorsa; Başvuruda Evlendirme Memurluğu tarafından hazırlanacak Evlendirme Beyannamesini kendi dilinde noter tasdikli tercümesini yaptırılmalıdır. Nikah esnasında ise yeminli tercüman getirilmelidir.
Neden Biz?
Yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’de evlenmesi, yerel mevzuata uygun belgelerin hazırlanmasını ve yasal prosedürlerin eksiksiz yerine getirilmesini gerektirir. Bu süreçte eksik ya da hatalı belgeler, evlilik işlemlerinin uzamasına veya iptaline neden olabilir. Ayrıca, çiftlerin kendi ülkelerindeki hukuk kurallarıyla Türk hukukunun uyumlu olması da göz önünde bulundurulmalıdır. Bu gibi karmaşık durumlarda hukuki destek almak, sürecin sorunsuz ve yasal çerçevede ilerlemesini sağlar.
Güneş & Güneş Hukuk Bürosu olarak, yabancıların Türkiye’de evlenmesi konusunda uzman avukat kadromuz ile hukuki danışmanlık hizmeti sunmaktayız. Deneyimli ekibimiz, başvuru süreçlerinin her aşamasında müvekkillerimize rehberlik ederek, yasal işlemlerin sorunsuz şekilde tamamlanmasını sağlamaktadır. Türkiye’deki evlilik işlemlerinizde hukuki desteğimizle yanınızdayız.
Sıkça Sorulan Sorular
-
Evlenmek için gerekli olan bir belge Türkiye’nin dış temsilciliğinin bulunduğu bir ülkeden alınmışsa ve çevirisi de onaylanmışsa bu belgenin ayrıca Türkiye’de apostil edilmesine gerek var mıdır?
Hayır. Dış temsilcilikten alınan belgeler ve çeviri eğer bu makam tarafından onaylanmışsa belgenin geçerliliği için başkaca bir işleme gerek yoktur.
-
Türkiye’de yabancı biriyle evlenmek için nereye başvurulur?
Eşlerden birinin yabancı olması halinde evlendirmeye, belediye evlendirme memurlukları ile nüfus müdürleri yetkilidir.
-
Vatansız, mülteci ve vatandaşlık durumu düzgün olmayanların Türkiye’de evlenmesi mümkün müdür?
Evet mümkündür. Bu kişiler evlenme ehliyet belgelerinin Evlendirme Yönetmeliğinin 13. maddesinde belirtildiği üzere, kayıtların tutulduğu makamlarca, kişinin tam künyesi ile kayıttaki bilgilere göre evlenmesine engel halinin olup olmadığını belirtir şekilde ve tasdiklenmiş olması gerekir.
-
Eşlerin evlenmek için ayrı ayrı müracaat etmesi mümkün müdür?
Hayır mümkün değildir. Eşlerin birlikte müracaat etmesi şarttır.
-
Vize ihlali bulunan/ikamet izni bulunmayan bir yabancı Türkiye’de bulunuyorsa evlenebilir mi?
Bu soruya kesin bir cevap vermek mümkün olmamakla beraber, kural olarak mümkün değildir. Fakat uygulamada bazı evlendirme dairelerinin ikamet izni veya vize gibi şartları aramamasından dolayı bu kişilerin de evlenebileceği söylenebilecektir.
-
Yabancı uyruklu kişiler evlendikten sonra yapmaları gereken başkaca bir işlem var mıdır?
Evet. Öncelikli olarak bu kişilerin pasaportlarını ve kimliklerini güncellemeleri gerekmektedir. Bunun içinse ilgili konsolosluğa başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
-
Evlilik beyannamesi yazılı olmak zorunda mıdır?
Kural olarak yazılı olması gerekse de sözlü olarak çiftlerin evlenmek istediklerini bildirmeleri de yeterlidir. Bu durumda, bu talepler, evlendirme memurluğu tarafından beyannameye geçirilip imzalattırılmalıdır.
-
Apostil nerede yapılır?
Türkiye’de apostil düzenleyen makamlar; illerde valilikler, ilçelerde kaymakamlıklardır.